Sau 2 năm triển khai thi hành Luật Phòng, chống bạo lực gia đình (sửa đổi), tỉnh Phú Yên đã ghi nhận nhiều kết quả tích cực, cho thấy sự quyết tâm của các cấp, các ngành và toàn thể nhân dân trong việc xây dựng gia đình văn hóa, no ấm, tiến bộ, hạnh phúc và văn minh - nền tảng vững chắc cho sự phát triển bền vững của xã hội.
Thông điệp “Gia đình hạnh phúc – Quốc gia thịnh vượng”
Nỗ lực toàn diện, đồng bộ từ cấp tỉnh đến cơ sở
Căn cứ Luật Phòng, chống bạo lực gia đình ngày 14 tháng 11 năm 2022 và Nghị định số 76/2023/NĐ-CP ngày 01 tháng 11 năm 2023 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Phòng, chống bạo lực gia đình; Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã chủ trì, phối hợp cùng nhiều sở, ngành, đoàn thể và chính quyền địa phương triển khai nhiều hoạt động cụ thể, thiết thực nhằm từng bước đưa Luật Phòng, chống bạo lực gia đình đi vào đời sống.
Từ việc tham mưu, ban hành hệ thống văn bản hướng dẫn, chỉ đạo triển khai Luật, đến công tác tuyên truyền, vận động Nhân dân, tổ chức tập huấn, xây dựng mô hình phòng, chống bạo lực gia đình, các cơ quan chức năng đã phát huy tinh thần chủ động, sáng tạo, sát với thực tiễn địa phương. Đặc biệt, nội dung của Luật được lồng ghép trong các phong trào lớn như “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”, xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh... tạo hiệu ứng tích cực trong toàn xã hội.
Chuyển biến trong nhận thức, giảm dần các hành vi bạo lực
Theo thống kê của ngành chức năng, trong năm 2024, toàn tỉnh ghi nhận 58 vụ bạo lực gia đình – giảm so với giai đoạn trước khi Luật sửa đổi có hiệu lực. Các hình thức bạo lực chủ yếu là thể chất (chiếm 51%) và tinh thần (43%), trong đó đối tượng bị tác động chủ yếu vẫn là phụ nữ, trẻ em và người cao tuổi. Những nguyên nhân phổ biến bao gồm mâu thuẫn kinh tế, ảnh hưởng rượu bia, tư tưởng gia trưởng, áp lực cuộc sống...
Đáng chú ý, nhiều mô hình phòng, chống bạo lực gia đình đã phát huy tác dụng. Hiện nay trên địa bàn tỉnh 1.001 mô hình PCBLGĐ, cụ thể: 308 câu lạc bộ gia đình phát triển bền vững, 127 nhóm phòng, chống bạo lực gia đình và hơn 400 địa chỉ tin cậy ở cộng đồng đang hoạt động hiệu quả. Ngoài ra, hệ thống đường dây nóng được thiết lập tại 165 điểm, hỗ trợ kịp thời các nạn nhân.
Đẩy mạnh truyền thông, giáo dục và hỗ trợ pháp lý
Công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật về phòng, chống bạo lực gia đình được triển khai mạnh mẽ thông qua nhiều hình thức: cổ động trực quan, phát thanh - truyền hình, báo chí, mạng xã hội, các cuộc thi tìm hiểu pháp luật, hội thi karaoke, nấu ăn với chủ đề gia đình…
Các sở ngành như Tư pháp, Y tế, Giáo dục & Đào tạo, Nội vụ, Hội Liên hiệp Phụ nữ, Hội Nông dân… đều có các hoạt động thiết thực: tổ chức tập huấn, truyền thông, tư vấn tâm lý học đường, tuyên truyền về bình đẳng giới, kỹ năng sống, phòng ngừa và ứng phó với bạo lực giới. Công tác hỗ trợ nạn nhân BLGĐ tại cộng đồng, trợ giúp pháp lý, y tế và tâm lý được triển khai tại nhiều địa bàn trọng điểm.
Nhiều khó khăn, thách thức cần tháo gỡ
Tuy nhiên, quá trình triển khai Luật PCBLGĐ tại Phú Yên vẫn còn những hạn chế. Nguồn kinh phí được phân bổ chủ yếu phục vụ tuyên truyền, còn thiếu cho xây dựng cơ sở vật chất hoặc mô hình chuyên sâu. Cán bộ thực hiện công tác gia đình cấp xã chủ yếu là kiêm nhiệm, thường xuyên thay đổi, thiếu ổn định và kỹ năng xử lý vụ việc phức tạp. Nhiều địa phương chưa có chuyên gia về tâm lý, xã hội học, pháp lý...
Bên cạnh đó, việc nhận thức của một bộ phận người dân còn hạn chế, cộng với những tác động từ hội nhập, mạng xã hội, văn hóa ngoại lai cũng đặt ra yêu cầu mới trong công tác bảo vệ nền tảng đạo đức và ứng xử gia đình truyền thống Việt Nam.
Đề xuất giải pháp, tiếp tục đồng hành vì hạnh phúc gia đình
Từ thực tế triển khai Luật trong 2 năm qua, Phú Yên kiến nghị Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tiếp tục hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến gia đình, phù hợp với mô hình tổ chức chính quyền địa phương hai cấp. Đồng thời, tăng cường đào tạo, tập huấn chuyên sâu cho đội ngũ cán bộ làm công tác gia đình các cấp; hỗ trợ nguồn lực tài chính và chuyên môn cho địa phương.
Sự phối hợp đồng bộ giữa các cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội, sự tham gia tích cực của cộng đồng và người dân được xác định là yếu tố quyết định trong công cuộc đẩy lùi bạo lực gia đình, hướng tới xây dựng môi trường sống an toàn, nhân ái, phát triển toàn diện.
Hãy hành động vì gia đình no ấm, tiến bộ, hạnh phúc, văn minh
Luật Phòng, chống bạo lực gia đình không chỉ là một công cụ pháp lý, mà còn là lời khẳng định giá trị của hạnh phúc gia đình trong hành trình xây dựng một xã hội tiến bộ, công bằng, văn minh.
Thanh Trúc