Cuối năm 2023, tỉnh Phú Yên đã phối hợp với Hiệp hội Xúc tiến phát triển Điện ảnh Việt Nam (VFDA), tổ chức thành công chương trình Điện ảnh với Phú Yên. Sau sự kiện này, hoạt động điện ảnh kích cầu du lịch - ngành kinh tế mũi nhọn mà Tỉnh ủy Phú Yên đã triển khai bằng Chương trình hành động số 09-CTr/TU về đầu tư phát triển du lịch giai đoạn 2021-2025, phấn đấu trở thành ngành kinh tế mũi nhọn vào năm 2030 - đã có những kết quả bước đầu.

Một ngôi nhà xây dựng năm 1978 tại một làng biển xã Hòa Hiệp Trung, TX Đông Hòa vừa được một đoàn làm phim chọn làm bối cảnh quay. Ảnh: TTH

Đúng một năm trước, tháng 11/2023, lần đầu tiên tại Việt Nam, VFDA đã phối hợp với tỉnh Phú Yên công bố Bộ chỉ số thu hút đoàn làm phim, gọi tắt là PAI (Production Attraction Index) tại chương trình Điện ảnh với Phú Yên. PAI được xác  lập dựa trên thông tin do các địa phương cung cấp theo thực trạng và mong muốn của địa phương trong việc đón các đoàn làm phim đến quay phim tại địa bàn của mình. Các nhà làm phim khi tiến hành khảo sát địa điểm quay phim sẽ tham khảo dữ liệu trên Bộ chỉ số PAI để lựa chọn địa điểm quay phim phù hợp.

Kinh nghiệm quốc tế và Việt Nam đều chỉ ra mối quan hệ mật thiết giữa sự tăng trưởng du lịch và kinh tế địa phương với việc công chiếu thành công các bộ phim được quay tại địa phương đó. Theo số liệu thống kê của Úc, cứ 1 đô la Úc  được Chính phủ đầu tư cho hoạt động làm phim thì sẽ thu lại được 6 đô la Úc từ các hoạt động liên quan đến việc sản xuất và công chiếu bộ phim. Lý do là một bộ phim được làm ra đòi hỏi sự tham gia của gần như mọi ngành nghề và công việc trong xã hội, đặc biệt là từ địa phương nơi bộ phim được quay. Ở Việt Nam, Phú  Yên là địa phương đã đón lượng khách du lịch tăng hơn 27 lần sau khi bộ phim  “Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh” quay tại Phú Yên được công chiếu. 

Mục tiêu của VFDA khi xây dựng PAI là tạo dựng một môi trường thuận lợi  cho các hoạt động trong lĩnh vực điện ảnh, đặc biệt là tạo điều kiện hợp tác cho hai  phía cả địa phương và đoàn làm phim để bộ phim được làm một cách tốt nhất, từ đó  phát huy thế mạnh của điện ảnh góp phần phát triển du lịch và các ngành dịch vụ, kinh tế địa phương. 

Thực tế đáng mừng là ngay sau khi Phú Yên được công bố là địa phương dẫn  đầu Bộ chỉ số PAI năm 2023, Phú Yên đã liên tục đón các đoàn làm phim trong  nước và quốc tế đến quay phim. Bộ phim điện ảnh “Ngày xưa có một chuyện  tình” (đạo diễn Trịnh Đình Lê Minh) chuyển thể từ truyện dài cùng tên của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh được nhà sản xuất chọn quay chủ yếu tại Phú Yên bởi Phú Yên được xếp ở vị trí địa phương có nhiều hỗ trợ nhất cho các đoàn làm phim theo Bộ chỉ số PAI. Phim “Ngày xưa có một chuyện tình” ra rạp từ cuối tháng 10/2024 với hi vọng cũng sẽ tạo “cú hích” du lịch như phim “Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh”. Bên cạnh đó, dự án phim “Tình yêu ở Việt Nam” hợp tác sản xuất giữa Ấn Độ và Việt Nam, đã được giới thiệu tại Liên hoan phim Cannes lần thứ 77 (tháng 5/2024), dự kiến chính thức bấm máy vào cuối năm 2024. Đây là dự án xuyên biên giới, được nung nấu từ cuộc gặp gỡ của các nhà sản xuất phim Việt Nam và Ấn Độ đến tham dự chương trình Điện ảnh với Phú Yên do  VFDA và UBND tỉnh Phú Yên tổ chức.

Ông Đào Mỹ, TUV, PCT UBND tỉnh tặng hoa các diễn viên phim Ngày xưa có một chuyện tình tại buổi chiếu ra mắt ở PY. Ảnh: TPT

Mặc dù chưa có một tổng hợp đầy đủ về kết quả tác động tích cực của Bộ chỉ số PAI đối với các đoàn phim và địa phương, nhưng VFDA tin tưởng rằng Bộ chỉ số PAI đang được các nhà làm phim Việt Nam và quốc tế tham khảo trong quá  trình lựa chọn địa điểm quay phim.  PAI được xây dựng trên một khuôn khổ giải quyết các nhu cầu thiết yếu của sản xuất phim, bao gồm năm thành phần cốt lõi. Các yếu tố này là một ngôi sao sáng dẫn đường cho các nhà làm phim đến các địa điểm quay phim tiềm năng:

Hỗ trợ tài chính: Đánh giá tính khả dụng của các khoản tài trợ, trợ cấp và ưu đãi thuế cho các nhà làm phim.

Hỗ trợ thông tin: Đo lường những nỗ lực quảng bá điểm đến cho các nhà làm phim và ngành công nghiệp điện ảnh.

Hỗ trợ tại chỗ: Đánh giá những nỗ lực của chính quyền địa phương trong việc kết nối đoàn làm phim với các bên liên quan để tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình quay phim.

Hỗ trợ pháp lý: Đánh giá mức độ dễ dàng trong việc xin giấy phép và tuân thủ các yêu cầu pháp lý.

Mức độ sẵn sàng của cơ sở hạ tầng: Đánh giá mức độ sẵn có và chất lượng của các cơ sở sản xuất và nguồn lực.

PAI trao quyền cho chính quyền địa phương điều chỉnh các chính sách và hành động của họ để đáp ứng nhu cầu và khả năng riêng biệt của khu vực một cách hiệu quả. Bằng cách thu hút các đoàn làm phim, sáng kiến ​​này tạo ra cơ hội việc làm, thúc đẩy du lịch và thúc đẩy phát triển kinh tế địa phương.

TTH