Chủ tịch Hồ Chí Minh, lãnh tụ lỗi lạc của Đảng và dân tộc ta, danh nhân văn hoá thế giới và các nhà lãnh đạo của phong trào cách mạng vô sản và công nhân quốc tế, các bậc lão thành cách mạng uy tín, tiêu biểu, mẫu mực của cách mạng Việt Nam đã nhiều lần chỉ rõ: Cách mạng là thời cơ, thời cơ tới, sự phát triển và vận hành chính muồi, đòi hỏi sự nắm bắt nhanh nhạy, sự quyết đoán hành động mau lẹ để giành thắng lợi huy hoàng.
Cuộc mít tinh phát động khởi nghĩa giành chính quyền do Mặt trận Việt Minh tổ chức tại Nhà hát Lớn Hà Nội ngày 19/8/1945. Ảnh tư liệu
Năm 2025, chúng ta vui mừng đặt khát vọng và niềm tin yêu, đất nước bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Chúng ta cùng nhìn lại lịch sử để tìm bài học soi đường trong việc nắm thời cơ cách mạng giành thắng lợi của Chủ tịch Hồ Chí Minh, của Đảng ta để vững niềm tin và quyết tâm hành động đưa cách mạng Việt Nam bước vào kỷ nguyên mới của dân tộc.
Đầu thế kỷ XX, đất nước ta bị thực dân Pháp xâm lược, nhân dân ta bị cai trị bởi nhiều tầng áp bấc, bóc lột lầm than khổ cực… Người con yêu nước Nguyễn Tất Thành ra đi tìm đường cứu nước, cứu dân. Khi nhận thấy tình hình thế giới có nhiều chuyển biến mau lẹ, để chuẩn bị cho thời cơ thành lập Đảng cộng sản để lãnh đạo phong trào cách mạng, Người đã lựa chọn, ra sức bồi dưỡng, huấn luyện, đào tạo nguồn để thành lập ra chính Đảng lãnh đạo cách mạng. Cuối năm 1929, sau khi ba tổ chức Cộng sản đầu tiên ra đời, lúc bấy giờ những người cách mạng Việt Nam trong các tổ chức cộng sản đã nhận thức được sự cần thiết và cấp bách phải thành lập một Đảng Cộng sản thống nhất, chấm dứt tình trạng chia rẽ phong trào cộng sản ở Việt Nam. Nguyễn Tất Thành (Nguyễn Ái Quốc) đã nhanh chóng nắm bắt thời cơ, chủ động tổ chức và chủ trì Hội nghị thành lập Đảng tại Hương Cảng, Trung Quốc. Hội nghị đã quyết định hợp nhất các tổ chức Đảng (Đông Dương Cộng sản Đảng, An Nam Cộng sản Đảng, Đông Dương Cộng sản Liên đoàn) thành Đảng Cộng sản Việt Nam. Hội nghị thông qua các văn kiện: Chánh cương vắn tắt, Sách lược vắn tắt, Chương trình tóm tắt và Điều lệ vắn tắt của Đảng Cộng sản Việt Nam. Những văn kiện đó được Đảng Cộng sản Việt Nam đưa vào thực tiễn vận dụng sáng tạo lãnh đạo cách mạng Việt Nam đi theo một đường lối chính trị đúng đắn, tạo nên sự thống nhất về tư tưởng, chính trị và hành động đưa cách mang Việt Nam tiến lên đi từ thắng lợi này đến thắng lợi khác. Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời là sự kiện lịch sử cực kỳ trọng đại, một bước ngoặt vô cùng quan trọng, đánh dấu một mốc son chói lọi trên con đường phát triển của dân tộc ta, thể hiện sự tài tình lựa chọn thời cơ thành lập Đảng của lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc và các bậc tiền bối của cách mạng Việt Nam.
Để chuẩn bị chớp thời cơ cơ giành chính quyền về tay nhân dân, ngày 28/1/1941 Nguyễn Ái Quốc về nước để chuẩn bị lực lượng, xây dựng phong trào cách mạng. Nắm bắt thời cơ và cũng là mệnh lệnh, là khẩu hiệu của Đảng, trong năm 1945: “Nhật – Pháp bắn nhau và hành động của chúng ta”, như tiếng kèn xung trận cho cuộc Tổng khởi nghĩa Tháng Tám năm 1945, giành chính quyền, lập nên nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà, Nhà nước công – nông đầu tiên ở Đông Nam Châu Á.
Trong kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược tiêu biểu cho những bài học giành thắng lợi đó là kiên định phương châm “đánh chắc, tiến chắc”, chọn thời cơ chín muồi (Pháp đã suy yếu, Mỹ chưa thể nhảy vào) và sự chuẩn bị hết sức tỉ mỉ chu đáo, đã đánh là phải thắng và chúng ta đã giành thắng lợi vang dội khắp năm châu, chấn động địa cầu.
Trong chống Mỹ, lịch sử mãi mãi ghi nhớ bức điện như lời hiệu triệu non sông và đó cũng là mệnh lệnh của Đảng của nhân dân ta qua bức điện vào mùa Xuân 1975 do Tổng tư lệnh Võ Nguyên Giáp gửi toàn quân ta. Sau khi “đánh cho Mỹ cút”, thời cơ “đánh cho nguỵ nhào đã đến”. Bức điện với nội dung: “Thần tốc, thần tốc hơn nữa, táo bạo, táo bạo hơn nữa…”. Chớp thời cơ, cả nước mau lẹ thực hiện cuộc tổng tiến công và nổi dậy mùa xuân năm 1975, đánh bại kẻ thù xâm lược, giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước. Cả dân tộc ta bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên độc lập, thống nhất toàn vẹn lãnh thổ cả nước bước vào kỷ nguyên xây dựng chủ nghĩa xã hội.
Từ trước năm 1986, những nhược điểm của mô hình xây dựng chủ nghĩa xã hội ngày càng trở nên rõ nét, đất nước bị bao vây, cấm vận, khủng hoảng kinh tế - xã hội diễn ra ngày càng gay gắt, tỉ lệ lạm pháp lên đến 774,7%. Cuối năm 1986, tại Đại hội VI của Đảng, với tinh thần “nhìn thẳng vào sự thật, đánh giá đúng sự thật, nói rõ sự thật”, đề ra đường lối đổi mới, là bước ngoặt lịch sử đúng thời điểm, thời cơ của cách mạng Việt Nam. Đảng, Nhà nước và nhân dân ta đã tỏ rõ bản lĩnh vững vàng, ra sức khắc phục khó khăn, giữ vững ổn định chính trị, giải quyết những vấn đề kinh tế - xã hội cấp bách, từng bước đưa Nghị quyết Đại hội VI vào cuộc sống.
Năm 2025 là thời điểm để khát vọng dân tộc được khơi dậy mạnh mẽ. Ảnh sưu tầm
Năm 2025, năm kỷ niệm 95 ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam (03/2/1930 - 03/2/2025); 50 năm đại thắng mùa Xuân giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước; 135 năm ngày sinh của Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu (19/5/1890 - 19/5/2025); 80 năm ra đời của Nước Việt Nam dân chủ cộng hoà, nay là Nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam (02/9/1954 - 02/9/2025). Sau gần 40 năm thực hiện công cuộc Đổi mới, Việt Nam từ một nền kinh tế lạc hậu đã vươn lên nhóm 40 nền kinh tế hàng đầu, có quy mô thương mại trong nhóm 20 quốc gia trên thế giới. Chính trị - xã hội ổn định; nền kinh tế phát triển, tốc độ tăng trưởng 7%; quốc phòng – an ninh vững chắc; đời sống nhân dân ngày càng được nâng cao. Chúng ta có vị thế, uy tín rất cao trên trường quốc tế, thiết lập quan hệ ngoại giao với 194 nước, có 9 nước đối tác chiến lược toàn diện, 10 nước đối tác chiến lược, 13 nước đối tác toàn diện. Thiết lập quan hệ đối tác toàn diện với 4/5 nước Uỷ viên Thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc [1]. Năm 2025, năm có ý nghĩa quan trọng có các ngày lễ lớn, trong đại của dân tộc. Đây cũng là năm cả hệ thống chính trị sẽ thực hiện quyết liệt đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ của hệ thống chính trị "tinh, gọn, mạnh, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả", là năm cuối thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng.
Từ những vấn đề trên, có thể thấy, đây là thời điểm “hội tụ” tổng hoà các lợi thế, sức mạnh, là thời cơ để đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc tiếp sau kỷ nguyên độc lập, tự do, xây dựng chủ nghĩa xã hội và kỷ nguyên đổi mới. Theo đồng chí Tổng bí thư Tô Lâm: “Kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam, đó là kỷ nguyên phát triển, kỷ nguyên giàu mạnh dưới sự lãnh đạo, cầm quyền của Đảng Cộng sản, xây dựng thành công nước Việt Nam xã hội chủ nghĩa, dân giàu, nước mạnh, xã hội dân chủ, công bằng, văn minh, sánh vai với các cường quốc năm châu. Mọi người dân đều có cuộc sống ấm no, hạnh phúc, được hỗ trợ phát triển, làm giàu; đóng góp ngày càng nhiều cho hoà bình, ổn định, phát triển của thế giới, hạnh phúc của nhân loại và văn minh toàn cầu. Đích đến của kỷ nguyên vươn mình là dâu giàu, nước mạnh, xã hội xã hội chủ nghĩa, sánh vai với các cường quốc năm châu. Ưu tiên hàng đầu trong kỷ nguyên mới là thực hiện thắng lợi các mục tiêu chiến lược đến năm 2030, Việt Nam trở thành nước đang phát triển, có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao; đến năm 2045 trở thành nước xã hội chủ nghĩa phát triển, có thu nhập cao; khơi dậy mạnh mẽ hào khí dân tộc, tinh thần tự chủ, tự tin, tự lực, tự cường, tự hào dân tộc, khát vọng phát triển đất nước; kết hợp chặt chẽ sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại. Thời điểm bắt đầu kỷ nguyên mới là Đại hội XIV của Đảng, từ đây, mọi người dân Việt Nam, hàng trăm triệu người như một, dưới sự lãnh đạo của Đảng, đồng tâm hiệp lực, chung sức đồng lòng, tranh thủ tối đa thời cơ, thuận lợi, đẩy lùi nguy cơ, thách thức, đưa đất nước phát triển toàn diện, mạnh mẽ, bứt phá và cất cánh”.
Với những gì đúc kết từ lịch sử, từ sự phân tích đúng đắn về tình hình thế giới và trong nước, với những điều kiện thế và lực chúng ta đang có, chúng ta hoàn toàn có thể tin tưởng thời cơ cách mạng đã đến, toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta dưới lá cờ vẻ vang của Đảng, chung sức đồng lòng, sẽ thực hiện thắng lợi các mục tiêu phát triểm đất nước đến năm 2030; vững vàng bước vào kỷ nguyên phát triển mới kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam, vì hoà bình, độc lập, dân chủ, giàu mạnh, phồn vinh, văn minh, hạnh phúc như Dự thảo Báo cáo Chính trị tại Đại hội lần thứ XIV của Đảng.
Nguyễn Bá Thuyết
------------------------
[1] Đảng Cộng sản Việt Nam, Dự thảo các văn kiện trình Đại hội XIV của Đảng, NXB CTQG, 2024. tr13