Kỷ niệm ngày sinh của Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu (19/5) là dịp để mỗi người con đất Việt cùng lắng lòng tưởng nhớ về cuộc đời, sự nghiệp vĩ đại và những di sản vô giá Người để lại cho dân tộc. Trong đó, tinh thần không ngừng đổi mới, tư duy sáng tạo, bản lĩnh dám nghĩ, dám làm và ý chí vượt qua mọi gian khó của Bác luôn là nguồn cảm hứng bất tận, là kim chỉ nam soi đường cho chúng ta trong mọi giai đoạn cách mạng, đặc biệt là trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa hôm nay, giữa bối cảnh kỷ nguyên số và hội nhập quốc tế sâu rộng.

Ngày 5/6/1911, tại cảng Sài Gòn, người thanh niên yêu nước Nguyễn Tất Thành (Chủ tịch Hồ Chí Minh) quyết tâm ra đi trên con tàu Đô đốc Latouche-Tréville để thực hiện hoài bão giải phóng nước nhà khỏi ách nô lệ của thực dân, đế quốc. (Ảnh: Tư liệu/TTXVN phát)

Bác Hồ - Hiện thân của tinh thần đổi mới, sáng tạo và ý chí vượt khó phi thường

Ngay từ những năm tháng tuổi trẻ, khi đất nước chìm trong đêm dài nô lệ, người thanh niên Nguyễn Tất Thành đã mang trong mình một khát vọng cháy bỏng: tìm con đường cứu nước, cứu dân. Sự khác biệt và vĩ đại trong tư duy của Người chính là quyết định không đi theo lối mòn của các bậc tiền bối mà “muốn đi ra ngoài, xem nước Pháp và các nước khác. Sau khi xem xét họ làm như thế nào, tôi sẽ trở về giúp đồng bào chúng ta.” Đó chính là khởi đầu cho một hành trình đầy gian truân nhưng cũng vô cùng sáng tạo. Người đã tiếp thu Chủ nghĩa Mác-Lênin không phải một cách giáo điều, mà bằng tư duy độc lập, sáng tạo, vận dụng linh hoạt vào thực tiễn cách mạng Việt Nam, tìm ra con đường giải phóng dân tộc đúng đắn.

Trong suốt quá trình lãnh đạo cách mạng, từ việc sáng lập Đảng Cộng sản Việt Nam, tổ chức các phong trào đấu tranh, đến việc chèo lái con thuyền cách mạng Việt Nam vượt qua bao thác ghềnh, giành thắng lợi trong Cách mạng Tháng Tám, hai cuộc kháng chiến trường kỳ, ở Bác luôn toát lên một tư duy chiến lược sắc sảo, một phương pháp cách mạng khoa học và sáng tạo. Người không ngừng học hỏi, từ sách vở, từ thực tiễn đấu tranh, từ nhân dân, để tự làm giàu tri thức, hoàn thiện bản thân, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp. Những quyết sách mang tính lịch sử của Bác đều thể hiện tầm nhìn xa trông rộng, bản lĩnh kiên cường, dám nghĩ, dám làm và dám chịu trách nhiệm trước vận mệnh của dân tộc.

Tinh thần đổi mới, sáng tạo của Bác - Nguồn cảm hứng và bài học cho công cuộc đổi mới và hội nhập quốc tế của Việt Nam

Tinh thần đổi mới, sáng tạo của Chủ tịch Hồ Chí Minh không chỉ là di sản của quá khứ mà còn là nguồn động lực mạnh mẽ cho công cuộc đổi mới do Đảng ta khởi xướng và lãnh đạo từ năm 1986. Đó thực sự là một cuộc “dám nghĩ, dám làm” vĩ đại, bắt nguồn từ việc nhìn thẳng vào sự thật, đánh giá đúng tình hình, đổi mới tư duy, đặc biệt là tư duy kinh tế, phá bỏ những rào cản kìm hãm sự phát triển.

Kế thừa và phát huy tinh thần đó, Việt Nam đã chủ động, tích cực hội nhập quốc tế, mở rộng quan hệ đối ngoại theo phương châm đa phương hóa, đa dạng hóa, là bạn, là đối tác tin cậy và thành viên có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế. Những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử mà đất nước ta đạt được sau gần 40 năm đổi mới, từ một nước nghèo nàn, lạc hậu, bị bao vây cấm vận, đã vươn lên trở thành một quốc gia đang phát triển năng động, có vị thế ngày càng cao trên trường quốc tế, chính là minh chứng sống động cho sức mạnh của tinh thần đổi mới, sáng tạo khi được vận dụng đúng đắn, phù hợp với thực tiễn.

Hội thảo khoa học với chủ đề “Giá trị thực tiễn của chủ nghĩa Mác -  Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh trong kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc” do Trường Chính trị tỉnh Phú Yên tổ chức 

Yêu cầu cấp thiết của tinh thần đổi mới sáng tạo, dám nghĩ dám làm trong kỷ nguyên số và bối cảnh hội nhập hiện nay

Bước vào kỷ nguyên số, thế giới đang chứng kiến những thay đổi mang tính cách mạng với tốc độ vũ bão của khoa học công nghệ. Cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, với trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu lớn (Big Data), Internet vạn vật (IoT), đang len lỏi vào mọi ngóc ngách của đời sống, tạo ra cả những cơ hội to lớn lẫn thách thức không nhỏ. Cạnh tranh quốc tế ngày càng gay gắt trên mọi lĩnh vực, từ kinh tế, công nghệ đến nguồn nhân lực. Nguy cơ tụt hậu sẽ trở thành hiện thực nếu chúng ta không chủ động nắm bắt, không dám đổi mới.

Trong bối cảnh đó, tinh thần đổi mới sáng tạo, dám nghĩ dám làm mà Bác Hồ đã truyền dạy lại càng trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Đó là chìa khóa để Việt Nam có thể tận dụng cơ hội từ kỷ nguyên số và hội nhập để bứt phá. Chúng ta cần đổi mới trong tư duy phát triển kinh tế, hướng tới kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn; xây dựng các mô hình kinh doanh mới, khuyến khích khởi nghiệp đổi mới sáng tạo. Trong quản lý nhà nước, việc xây dựng Chính phủ điện tử, tiến tới Chính phủ số, cải cách mạnh mẽ thủ tục hành chính, nâng cao hiệu quả, tính minh bạch là yêu cầu bức thiết. Các lĩnh vực giáo dục, y tế, văn hóa cũng phải không ngừng đổi mới để đáp ứng yêu cầu của thời đại mới. Đặc biệt, cần có những cơ chế, chính sách đột phá để khuyến khích, bảo vệ những người dám nghĩ, dám làm, dám thử nghiệm cái mới vì lợi ích chung, chấp nhận rủi ro để có được thành công lớn hơn.

Học Bác để phát huy tinh thần đổi mới, sáng tạo – Trách nhiệm của mỗi người, đặc biệt là thế hệ trẻ

Noi gương Bác Hồ vĩ đại, trước hết là học tập tinh thần không ngừng học hỏi, học suốt đời của Người. Mỗi chúng ta, đặc biệt là thế hệ trẻ - những người chủ tương lai của đất nước, cần chủ động trau dồi kiến thức, kỹ năng mới, nhất là kỹ năng số, ngoại ngữ, và khả năng thích ứng với sự thay đổi nhanh chóng.

Hơn thế nữa, cần rèn luyện tư duy phản biện, tư duy sáng tạo, không ngại đặt câu hỏi, không bằng lòng với những lối mòn, mà phải luôn tìm tòi, khám phá những giải pháp mới cho những vấn đề cũ và những thách thức mới. Quan trọng hơn cả là xây dựng cho mình bản lĩnh “dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm”. Mạnh dạn đề xuất ý tưởng, bắt tay vào thực hiện những dự án có ích cho cộng đồng, cho đất nước, không ngại khó khăn, thử thách, bởi như Bác từng nói: “Không có việc gì khó, chỉ sợ lòng không bền, đào núi và lấp biển, quyết chí ắt làm nên.”

Để tinh thần này lan tỏa mạnh mẽ, các cấp, các ngành, các tổ chức xã hội cần tạo dựng một môi trường thực sự thuận lợi, dân chủ, khuyến khích và tôn vinh sự đổi mới, sáng tạo. Những chính sách hỗ trợ khởi nghiệp, nghiên cứu khoa học, bảo vệ ý tưởng mới cần được triển khai hiệu quả, thiết thực.

Lời kết

Kỷ niệm 135 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 – 19/5/2025), nhìn lại cuộc đời và sự nghiệp của Người, chúng ta càng thấm thía giá trị của tinh thần đổi mới, sáng tạo, dám nghĩ dám làm. Đó không chỉ là phẩm chất cá nhân của một vĩ nhân mà đã trở thành một di sản tinh thần quý báu, một ngọn đuốc soi đường cho cả dân tộc. Trong hành trình tiến vào kỷ nguyên số và hội nhập quốc tế, học tập và làm theo tấm gương của Bác, biến tinh thần đổi mới sáng tạo thành những hành động cụ thể, thiết thực của mỗi người, mỗi tổ chức sẽ là động lực to lớn để Việt Nam vượt qua mọi thách thức, nắm bắt thời cơ, hiện thực hóa khát vọng xây dựng đất nước ngày càng “đàng hoàng hơn, to đẹp hơn”, phồn vinh và hạnh phúc, như Bác hằng mong muốn.

Hải Anh