Nhân kỷ niệm 50 năm giải phóng tỉnh Phú Yên (01/4/1975-01/4/2025), phóng viên đã có cuộc phỏng vấn nhanh Đại tá Nguyễn Trung Hiếu, Sư đoàn trưởng Sư đoàn 320 - đơn vị chủ lực phối hợp với bộ đội địa phương Phú Yên trong chiến thắng đường 7, đường 5 - về những bài học kinh nghiệm được rút ra từ chiến dịch Tây Nguyên nói chung và việc vận dụng sáng tạo như thế nào trong huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu trong giai đoạn hiện nay.

Đại tá Nguyễn Trung Hiếu, Sư đoàn trưởng Sư đoàn 320 (thứ hai, từ phải qua)

Phóng viên: Thưa Đại tá, những kinh nghiệm quý báu được đúc rút ra từ chiến dịch Tây Nguyên và sau đó tiến xuống giải phóng Phú Yên, thị xã Tuy Hòa mà Sư đoàn 320 tham gia?

Đại tá Nguyễn Trung Hiếu: Thắng lợi của chiến dịch Tây Nguyên đã thể hiện sự lãnh đạo, chỉ đạo sáng suốt tài tình của Bộ Chính trị và Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng trên tất cả các mặt, từ việc: Chọn chiến trường, chọn thời điểm, chọn vị trí đột phá cho đến việc chớp thời cơ phát triển chiến dịch. Nghệ thuật quân sự trong chiến dịch Tây Nguyên đã đạt được nhiều thành công. Nổi bật của nghệ thuật quân sự trong chiến dịch này là nghệ thuật bày mưu kế (nhất là kế nghi binh), lựa chọn mục tiêu và tạo lập thế trận. Ta lựa chọn mục tiêu là Buôn Ma Thuột, ta nghi binh điều địch lên hướng Bắc. Đồng thời bí mật tập kết lực lượng lớn về phía Nam, ta đã tập trung ưu thế nhằm áp đảo nơi cần thiết và tạo yếu tố bất ngờ. Bố trí thế trận linh hoạt, đặc biệt là sử dụng Sư đoàn 320 tiến công chia cắt đường 14 khiến cho địch giữa Buôn Ma Thuột và Pleiku bị cô lập. Buộc địch phải chấp nhận những tình huống mà quân ta đã dự kiến trước. Thắng lợi của chiến dịch Tây Nguyên đã để lại nhiều kinh nghiệm quý báu đó là: nghệ thuật nghi binh lừa địch. Đây là một kinh nghiệm lịch sử vô cùng quý giá cần được tiếp tục nghiên cứu, vận dụng và phát triển trong thời kỳ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc ngày nay. Điểm nổi bật trong chiến dịch Tây Nguyên còn ở nghệ thuật tạo lập thế trận, chuyển hóa thế trận, phát triển tiến công.

Phóng viên: Bài học kinh nghiệm từ chiến dịch Tây Nguyên đã được vận dụng sáng tạo như thế nào trong huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu trong giai đoạn hiện nay?

Đại tá Nguyễn Trung Hiếu: Chiến dịch Tây Nguyên đã để lại nhiều bài học quý giá và còn nguyên giá trị trong huấn luyện, diễn tập, xây dựng Quân đội tinh, gọn, mạnh nói chung, xây dựng Sư đoàn 320 nói riêng. Đó là bài học chấp hành tuyệt đối sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp trên; xây dựng ý chí quyết tâm, tinh thần tự lực, chủ động vượt qua khó khăn, hoàn thành tốt nhiệm vụ. Bài học về sự sáng tạo, linh hoạt trong chỉ huy hiệp đồng chiến đấu, sự phối hợp giữa lực lượng bộ đội chủ lực, bộ đội địa phương, dân quân tự vệ, phát huy vai trò của Nhân dân các dân tộc Tây Nguyên tham gia chiến dịch. Bài học về tổ chức bí mật cơ động lực lượng nhanh, kịp thời; đánh trong hành tiến, tốc độ nhanh, khẩn trương, ít có thời gian chuẩn bị. Đặc biệt, nghệ thuật nghi binh lừa địch, nghệ thuật chuyển hóa thế trận, phát triển tiến công trong chiến dịch Tây Nguyên là một nét độc đáo, là đỉnh cao của nghệ thuật quân sự Việt Nam. Những bài học, kinh nghiệm quý được đúc rút trong Chiến dịch Tây Nguyên là cơ sở để Sư đoàn 320 tiếp tục nghiên cứu, vận dụng phát triển trong huấn luyện và sẵn sàng chiến đấu, xây dựng Sư đoàn 320 có chất lượng tổng hợp và sức chiến đấu ngày càng cao; tiếp bước cha anh lập nên những kỳ tích mới, tô thắm truyền thống “Đoàn kết - Nghiêm túc - Dũng cảm - Chiến thắng” của Đại đoàn Đồng Bằng - Sư đoàn 320 - hai lần được phong tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang Nhân dân; cùng quân và dân Tây Nguyên, các tỉnh ven biển, trong đó có Phú Yên, xây dựng địa phương ngày càng giàu mạnh; bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam XHCN trong giai đoạn cách mạng mới.

Phóng viên: Trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay, Tây Nguyên vẫn được xác định là địa bàn chiến lược trọng yếu. Để giải quyết hàng loạt vấn đề chiến lược, Sư đoàn 320 đã và đang thực hiện nhiệm vụ của mình như thế nào?

Đại tá Nguyễn Trung Hiếu: Tây Nguyên là địa bàn chiến lược, có vị trí đặc biệt quan trọng về an ninh quốc phòng của cả nước. Tuy nhiên, tình hình an ninh chính trị trên địa bàn còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây mất ổn định. Để không bị động, bất ngờ trước các tình huống, bảo vệ vững chắc địa bàn chiến lược Tây Nguyên, Sư đoàn 320 tập trung nâng cao chất lượng huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu. Xây dựng và luyện tập thuần thục các phương án chiến đấu bảo vệ địa bàn; tăng cường công tác bảo vệ chính trị nội bộ. Đặc biệt, nâng cao hiệu quả phối hợp, hiệp đồng giữa các lực lượng trong nắm, dự báo, đánh giá đúng tình hình, trao đổi thông tin; thống nhất chủ trương, biện pháp trong xử lý các tình huống quốc phòng, an ninh. Đồng thời, tích cực phối hợp trong đấu tranh phản bác quan điểm sai trái, xuyên tạc, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng; chủ động, kịp thời phát hiện, đấu tranh, ngăn chặn, đẩy lùi các biểu hiện suy thoái, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ. Cùng với đó, cần tích cực, chủ động tham mưu, giúp cấp ủy, chính quyền các địa phương khu vực Tây Nguyên và ven biển tăng cường tiềm lực quốc phòng, an ninh, xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh Nhân dân và “thế trận lòng dân” vững chắc, tạo thế chủ động trong phòng thủ, bảo vệ lãnh thổ, chủ quyền biên giới quốc gia; phòng ngừa, ngăn chặn từ sớm, từ xa âm mưu, thủ đoạn phá hoại, làm vô hiệu hóa chiến lược “Diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch, phản động, không để bị động, bất ngờ trong mọi tình huống, nhất là hoạt động khủng bố, bạo loạn, lật đổ và hình thành các tổ chức chính trị đối lập trên địa bàn.

Phóng viên: Là đơn vị chủ lực cơ động của Bộ Quốc phòng, thời gian tới Sư đoàn 320 sẽ tập trung vào những nội dung, giải pháp nào để nâng cao sức mạnh chiến đấu, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ được giao?

Đại tá Nguyễn Trung Hiếu: Là đơn vị chủ lực cơ động của Bộ Quốc phòng đứng chân trên địa bàn chiến lược Tây Nguyên, để đáp ứng yêu cầu bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam XHCN trong tình hình mới, Đảng ủy, Chỉ huy Sư đoàn thường xuyên chỉ đạo các cơ quan, đơn vị đẩy mạnh giáo dục truyền thống, xây dựng niềm tin vào sự lãnh đạo của Đảng và nghệ thuật quân sự Việt Nam cho cán bộ, chiến sĩ. Sư đoàn thực hiện chủ trương lãnh đạo với “1 tập trung, 3 khâu đột phá,” trong đó có đột phá điều chỉnh lực lượng theo hướng tinh, gọn, mạnh và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ. Mọi cán bộ huấn luyện của Sư đoàn 320 đều được tập huấn, bồi dưỡng để vận dụng, truyền thụ các bài học lịch sử, kinh nghiệm chiến đấu trong quá trình huấn luyện, diễn tập.

Chỉ huy Sư đoàn chỉ đạo các đơn vị tổ chức huấn luyện đồng bộ, chuyên sâu, lấy thực hành làm chính; vận dụng nhuần nhuyễn 3 quan điểm, 8 nguyên tắc, 6 mối kết hợp; huấn luyện đúng phương châm, đa dạng về phương pháp; tăng cường huấn luyện đêm, huấn luyện dã ngoại, huấn luyện đối kháng, huấn luyện nâng cao, diễn tập sát thực tế chiến đấu; kết hợp chặt chẽ giữa huấn luyện quân sự với giáo dục chính trị, huấn luyện với rèn luyện thể lực.

Bên cạnh đó, cần làm tốt công tác dân vận, tích cực tham gia xây dựng địa bàn vững mạnh, chăm lo gia đình chính sách, người có công, giúp Nhân dân xóa đói, giảm nghèo và phòng, chống thiên tai... Qua đó, tạo sự đồng thuận, tin tưởng, ủng hộ của cấp ủy, chính quyền và Nhân dân địa phương, góp phần nâng cao chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu của Sư đoàn.

Trân trọng cảm ơn Đại tá!

TTH